۱۰ کاربرد جوش شیرین در زیبایی و پزشکی

احتمالاََ جوش شیرین را به عنوان ماده ای برای پخت و پز و یا تمیز کردن سطوح می شناسید. اما جالب است بدانید که این پودر سفید رنگ با قیمت مناسب، کاربردهای شگفت انگیزی در حوزه سلامت نیز دارد. در این مقاله قصد داریم شما را با خرید جوش شیرین در پزشکی و فواید بی شمار آن آشنا کنیم. پس همراه ما باشید!

جوش شیرین چیست؟

جوش شیرین با نام علمی بی کربنات سدیم (Sodium Bicarbonate) یک ترکیب معدنی طبیعی است. این پودر سفید رنگ، بی بو و با خاصیت کمی قلیایی است. جوش شیرین به دلیل ماهیت شیمیایی که دارد در صنایع مختلفی از جمله صنایع غذایی، دارویی و آرایشی بهداشتی کاربرد دارد.

کاربردهای متنوع جوش شیرین در زندگی روزمره

جوش شیرین علاوه بر کاربردهای پزشکی، در بخش های مختلفی از زندگی روزمره کاربرد دارد. از جمله:

1. پخت و پز: به عنوان ورآورنده خمیر و ایجاد پف در کیک و شیرینی
2. نظافت منزل: تمیز کننده سطوح، لکه بر و ضد بو
3. باغبانی: تنظیم اسیدیته خاک

خب حالا که با ماهیت جوش شیرین آشنا شدیم، به سراغ فواید آن در حوزه پزشکی می رویم. جوش شیرین علی رغم ماهیت ساده اش، می تواند نقش موثری در بهبود برخی مشکلات سلامتی ایفا کند. در ادامه به برخی از مهم ترین این فواید اشاره می کنیم:

۱- تسکین سوزش سر دل و رفلاکس اسید معده با جوش شیرین

سوزش سر دل و رفلاکس اسید معده از مشکلات شایع گوارشی هستند که می توانند بسیار آزاردهنده باشند. خوشبختانه، جوش شیرین، ماده ای ارزان و در دسترس، می تواند به عنوان یک درمان خانگی موثر برای تسکین این علائم عمل کند.

نحوه عملکرد جوش شیرین

جوش شیرین با خاصیت قلیایی ملایم خود می تواند اسید معده را خنثی کند و در نتیجه به کاهش سوزش و ناراحتی ناشی از آن کمک کند.

نحوه استفاده:

۱/۲ تا ۱ قاشق چایخوری جوش شیرین را در یک لیوان آب گرم حل کنید. بعد از غذا یا در صورت بروز علائم سوزش سر دل، این محلول را بنوشید.

نکات مهم

• مصرف خودسرانه جوش شیرین برای درمان سوزش سر دل به طور مداوم توصیه نمی شود.
• در صورت ابتلا به بیماری های خاص و یا در صورت عدم اطمینان از نحوه مصرف، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
• بیش از ۳.۵ گرم جوش شیرین در روز مصرف نکنید.
• زنان باردار و شیرده باید قبل از مصرف جوش شیرین با پزشک خود مشورت کنند.
• جوش شیرین جایگزینی برای درمان های پزشکی نیست.

جایگزین های طبیعی جوش شیرین

1. سرکه سیب: برای تسکین سوزش سر دل و رفلاکس اسید معده
2. زنجبیل: برای کاهش حالت تهوع و استفراغ
3. بادرنجبویه: برای آرامش معده و روده

۲- تسکین گلودرد با جوش شیرین

گلودرد می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، عفونت استرپتوکوکی و یا خشکی هوا باشد. این عارضه می تواند بسیار آزاردهنده باشد و بلع و صحبت کردن را دشوار کند. خوشبختانه، جوش شیرین، ماده ای ارزان و در دسترس، می تواند به عنوان یک درمان خانگی موثر برای تسکین گلودرد عمل کند.

نحوه عملکرد جوش شیرین

جوش شیرین با خاصیت ضد التهابی ملایم خود می تواند به کاهش التهاب و درد گلو کمک کند. همچنین خاصیت قلیایی آن می تواند به خنثی کردن اسید موجود در بزاق دهان که می تواند باعث تحریک گلو شود، کمک کند.

نحوه استفاده:

۱/۲ قاشق چایخوری جوش شیرین را در یک لیوان آب گرم حل کنید. چند بار در روز این محلول را غرغره کنید. می توانید از این محلول به عنوان اسپری گلو نیز استفاده کنید.

نکات مهم

• اگر گلودرد شما همراه با تب، لرز، تنگی نفس یا مشکل در بلعیدن است، حتما به پزشک مراجعه کنید.
• از مصرف بیش از حد جوش شیرین خودداری کنید.
• زنان باردار و شیرده باید قبل از مصرف جوش شیرین با پزشک خود مشورت کنند.
• جوش شیرین جایگزینی برای درمان های پزشکی نیست.

جایگزین های طبیعی جوش شیرین:

1. آب نمک: برای ضدعفونی کردن و تسکین گلو
2. عسل: برای تسکین سرفه و گلودرد
3. لیمو: برای تقویت سیستم ایمنی بدن
4. زنجبیل: برای کاهش التهاب و درد

تأمین کنندگان ایرانی بی کربنات سدیم

۳- رفع بوی بد بدن با جوش شیرین

یکی از کاربردهای جالب جوش شیرین، استفاده از آن به عنوان یک دئودورانت طبیعی برای از بین بردن بوی بدن است. جوش شیرین با خاصیت قلیایی خود، می‌تواند به خنثی کردن اسید موجود در عرق کمک کند و از رشد باکتری‌های مولد بوی بد جلوگیری کند.

نحوه استفاده از جوش شیرین برای رفع بوی بدن

روش خمیر جوش شیرین:

۱/۴ قاشق چایخوری جوش شیرین را با مقدار کمی آب یا روغن نارگیل مخلوط کنید تا خمیر شود. خمیر را به زیر بغل خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید. بگذارید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بماند و سپس با آب بشویید. می توانید از این روش ۱ تا ۲ بار در روز استفاده کنید.

روش پودر جوش شیرین:

روش پودر جوش شیرین:۱/۴ قاشق چایخوری جوش شیرین را کف دست خود بریزید. پودر را به زیر بغل خود بمالید. می توانید از این روش هر روز استفاده کنید.

نکات مهم:

• از مصرف بیش از حد جوش شیرین خودداری کنید، زیرا می‌تواند به پوست شما آسیب برساند.
• در صورت خشکی پوست، می‌توانید از مقدار کمتری جوش شیرین استفاده کنید یا از مرطوب کننده بعد از استفاده استفاده کنید.
• از این روش فقط به عنوان یک مکمل برای بهداشت بدن خود استفاده کنید.
• در صورت ابتلا به بیماری های خاص پوستی و یا در صورت عدم اطمینان از نحوه مصرف، حتما با پزشک یا متخصص پوست خود مشورت کنید.

نحوه استفاده:

مقداری جوش شیرین را روی مسواک مرطوب خود بریزید. به آرامی دندان های خود را مسواک بزنید. از این روش بیش از ۲ تا ۳ بار در هفته استفاده نکنید.

۴. ضد قارچ و عفونت

جوش شیرین با خاصیت ضد قارچی و ضد میکروبی خود می تواند به درمان عفونت های قارچی مانند عفونت پای ورزشکاران کمک کند.

نحوه استفاده:

۲ قاشق غذاخوری جوش شیرین را در یک لگن آب گرم حل کنید. به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پاهای خود را در این محلول خیس کنید. این کار را ۲ تا ۳ بار در روز تکرار کنید.

۵. تسکین خارش پوستی

جوش شیرین می تواند به تسکین خارش ناشی از اگزما، کهیر و یا نیش حشرات کمک کند.

نحوه استفاده:

خمیر غلیظی از جوش شیرین و آب را تهیه کنید. این خمیر را روی ناحیه خارش دار بمالید. بعد از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه با آب ولرم بشویید.

۶- روشن کننده و اسکراب کننده ملایم پوست با جوش شیرین

جوش شیرین، ماده‌ای ارزان و در دسترس، علاوه بر کاربردهای متعدد در منزل، می‌تواند به عنوان یک روشن کننده و اسکراب کننده ملایم برای پوست نیز مورد استفاده قرار گیرد.

نحوه عملکرد:

لایه برداری: جوش شیرین با خاصیت ساینده ملایم خود، سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد و به روشن شدن و شادابی پوست کمک می‌کند.
تنظیم PH: جوش شیرین با خاصیت قلیایی ملایم خود، می‌تواند به تنظیم PH پوست کمک کند و از ایجاد جوش و آکنه جلوگیری کند.
ضد التهاب: جوش شیرین خاصیت ضد التهابی دارد که می‌تواند به کاهش قرمزی و التهاب پوست کمک کند.

مطالعه بیشتر: بی کربنات سدیم چیست؟ همه چیز درباره جوش شیرین

نحوه استفاده:

۱. ماسک جوش شیرین و ماست:

۱ قاشق غذاخوری جوش شیرین را با ۲ قاشق غذاخوری ماست مخلوط کنید. این مخلوط را به صورت خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید. بعد از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه با آب ولرم بشویید.
این کار را ۱ تا ۲ بار در هفته تکرار کنید.

۲. اسکراب جوش شیرین و عسل:

۱ قاشق غذاخوری جوش شیرین را با ۱ قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنید. این مخلوط را به صورت خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید. بعد از ۵ تا ۱۰ دقیقه با آب ولرم بشویید. این کار را ۱ تا ۲ بار در هفته تکرار کنید.

نکات مهم

• از مصرف جوش شیرین روی پوست حساس یا تحریک شده خودداری کنید.
• قبل از استفاده از هر محصول جدید روی پوست خود، ابتدا آن را روی قسمت کوچکی از پوست خود تست کنید.
• از این روش فقط به عنوان یک مکمل برای بهداشت پوست خود استفاده کنید.
• در صورت مشاهده هرگونه عوارض جانبی مانند سوزش یا خارش، مصرف جوش شیرین را متوقف کنید و با پزشک خود مشورت کنید.

جایگزین های طبیعی جوش شیرین:

1. سرکه سیب: برای لایه برداری ملایم و تنظیم PH پوست
2. آرد جو دوسر: برای لایه برداری ملایم و ضد التهاب
3. قهوه: برای لایه برداری و روشن کننده
4. زردچوبه: برای روشن کننده و ضد التهاب

۷. تسکین علائم عفونت ادراری (UTI)

جوش شیرین می تواند به خنثی کردن اسید ادرار و در نتیجه کاهش سوزش و درد ناشی از عفونت ادراری کمک کند.

نحوه عملکرد:

جوش شیرین با قلیایی کردن ادرار می تواند به کاهش سوزش و درد ناشی از عفونت ادراری کمک کند. همچنین خاصیت ضد باکتریایی آن می‌تواند به کاهش رشد باکتری‌های ایجاد کننده عفونت کمک کند.

نحوه استفاده:

۱/۲ قاشق چایخوری جوش شیرین را در یک لیوان آب گرم حل کنید. این محلول را چند بار در روز بنوشید. می توانید از این محلول به عنوان محلول شستشو نیز استفاده کنید.

نکات مهم

• توجه داشته باشید که جوش شیرین جایگزینی برای درمان های پزشکی نیست.
• در صورت ابتلا به بیماری های خاص و یا در صورت عدم اطمینان از نحوه مصرف، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
• از مصرف بیش از حد جوش شیرین خودداری کنید.

۸- فواید جوش شیرین برای دندان

جوش شیرین با خاصیت ضد باکتریایی ملایم خود می تواند به از بین بردن بوی بد دهان کمک کند. همچنین خاصیت ساینده ملایمی دارد که می تواند در سفید کردن دندان ها موثر باشد.

• سفید کننده دندان: جوش شیرین با خاصیت ساینده ملایمی که دارد، می‌تواند به از بین بردن لکه‌های سطحی دندان مانند لکه‌های ناشی از قهوه، چای و سیگار کمک کند و به سفید شدن دندان‌ها منجر شود.
• ضد باکتری: جوش شیرین با خاصیت ضد باکتریایی که دارد، می‌تواند به کاهش رشد باکتری‌ها در دهان و پیشگیری از پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه کمک کند.
• لایه‌بردار: جوش شیرین می‌تواند به عنوان یک لایه‌بردار ملایم برای لایه برداری از سلول‌های مرده پوست و باقایای غذا از روی دندان‌ها استفاده شود. این امر به بهداشت بیشتر دهان و دندان و جلوگیری از بوی بد دهان کمک می‌کند.

نحوه استفاده از جوش شیرین برای دندان:

۱. خمیر دندان جوش شیرین:

مقداری جوش شیرین را روی مسواک مرطوب خود بریزید. به آرامی دندان‌های خود را مسواک بزنید. از این روش بیش از ۲ تا ۳ بار در هفته استفاده نکنید.

۲. دهانشویه جوش شیرین:

۱/۲ قاشق چایخوری جوش شیرین را در یک لیوان آب گرم حل کنید. بعد از مسواک زدن، این محلول را چند بار در دهان خود بچرخانید و بعد آن را بیرون بریزید. از این روش بیش از ۱ تا ۲ بار در هفته استفاده نکنید.

جایگزین های طبیعی جوش شیرین برای مصارف پزشکی

در صورت عدم تمایل به استفاده از جوش شیرین، می توانید از جایگزین های طبیعی زیر استفاده کنید:

• سرکه سیب: برای تسکین سوزش سر دل و رفلاکس اسید معده
• نمک دریا: برای ضدعفونی کردن و تسکین درد زخم ها
• روغن نارگیل: برای مرطوب کردن پوست و تسکین خارش

۹- شستشوی مو با جوش شیرین

جوش شیرین، ماده‌ای ارزان و در دسترس، علاوه بر کاربردهای متعدد در منزل، می‌تواند به عنوان یک شامپوی ملایم برای شستشوی مو و رفع برخی مشکلات مو مورد استفاده قرار گیرد.

فواید شستشوی مو با جوش شیرین

• لایه برداری ملایم پوست سر: جوش شیرین با خاصیت ساینده ملایم خود، سلول‌های مرده پوست سر را از بین می‌برد و به رفع خارش و پوسته پوسته شدن پوست سر کمک می‌کند.
• رفع چربی مو: جوش شیرین می‌تواند به جذب چربی اضافی مو و پوست سر کمک کند و موهایی درخشان و شاداب به ارمغان بیاورد.
• حجم دهنده مو: برخی افراد معتقدند که شستشوی مو با جوش شیرین می‌تواند به افزایش حجم مو کمک کند.
• رفع شوره سر: جوش شیرین می‌تواند به از بین بردن قارچ‌های مولد شوره سر کمک کند.
• ضد قارچ و ضد باکتری: جوش شیرین خاصیت ضد قارچ و ضد باکتری دارد که می‌تواند به سلامت پوست سر کمک کند.

نحوه شستشوی مو با جوش شیرین

۱ تا ۲ قاشق غذاخوری جوش شیرین را با مقدار مساوی شامپوی معمولی خود مخلوط کنید. مخلوط را به موهای مرطوب خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید. بعد از ۲ تا ۳ دقیقه موهای خود را آبکشی کنید. از این روش ۱ تا ۲ بار در هفته استفاده کنید.

نکات مهم:

1. از مصرف بیش از حد جوش شیرین خودداری کنید، زیرا می‌تواند به مو و پوست سر شما آسیب برساند.
2. در صورت خشکی مو، می‌توانید از مقدار کمتری جوش شیرین استفاده کنید یا از نرم کننده بعد از شستشو استفاده کنید.
3. از این روش فقط به عنوان یک مکمل برای بهداشت مو خود استفاده کنید.
4. در صورت ابتلا به بیماری های خاص پوستی و یا در صورت عدم اطمینان از نحوه مصرف، حتما با پزشک یا متخصص پوست خود مشورت کنید.

۱۰- درمان سوختگی با جوش شیرین

جوش شیرین به دلیل خاصیت قلیایی خود، می‌تواند به تسکین درد و سوزش ناشی از سوختگی‌های خفیف تا متوسط کمک کند. با این حال، استفاده از جوش شیرین برای درمان سوختگی‌های شدید توصیه نمی‌شود.

نحوه استفاده از جوش شیرین برای درمان سوختگی:

1. ناحیه سوخته را با آب خنک بشویید.
2. ۱/۲ قاشق چایخوری جوش شیرین را با ۱ فنجان آب سرد مخلوط کنید تا خمیر شود.
3. خمیر را به آرامی روی ناحیه سوخته بمالید.
4. بگذارید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بماند و سپس با آب بشویید.
5. در صورت نیاز، می توانید از یک بانداژ استریل برای پوشاندن ناحیه استفاده کنید.

نکات مهم در خرید و مصرف جوش شیرین برای مصارف پزشکی

با وجود فواید متعدد جوش شیرین، توجه به نکات زیر در هنگام خرید و مصرف آن برای مصارف پزشکی ضروری است:

– تشخیص جوش شیرین باکیفیت

جوش شیرین با کیفیت باید عاری از هرگونه ناخالصی و ذرات خارجی باشد. همچنین باید بوی خنثی داشته باشد و طعم شور ملایمی داشته باشد.

– میزان مصرف مجاز جوش شیرین

مصرف بیش از حد جوش شیرین می تواند مضر باشد. به طور کلی توصیه می شود که بیش از ۳.۵ گرم جوش شیرین در روز مصرف نکنید.

– عوارض احتمالی مصرف نادرست جوش شیرین

مصرف بیش از حد جوش شیرین می تواند منجر به عوارضی مانند اسهال، نفخ شکم، تهوع و استفراغ شود. همچنین می تواند تعادل الکترولیت های بدن را به هم بزند.

– موارد منع مصرف جوش شیرین

مصرف جوش شیرین برای افراد مبتلا به فشار خون بالا، بیماری کلیوی، نارسایی قلبی و یا زنان باردار و شیرده توصیه نمی شود.

نتیجه گیری

جوش شیرین با قیمت مناسب و دسترسی آسان، می تواند به عنوان یک داروی خانگی مفید در درمان بسیاری از مشکلات سلامتی به کار گرفته شود. با این حال، توجه به نکات ایمنی و مصرف آن در حد مجاز ضروری است. در صورت ابتلا به بیماری خاص و یا در صورت عدم اطمینان از نحوه مصرف، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

سوالات متداول

۱. آیا جوش شیرین برای کودکان بی خطر است؟

مصرف مقدار کم جوش شیرین برای کودکان بالای ۶ ماه معمولاً بی خطر است. با این حال، همیشه قبل از مصرف با پزشک کودک خود مشورت کنید.

۲. آیا می توان از جوش شیرین به طور روزانه استفاده کرد؟

مصرف روزانه مقدار کم جوش شیرین (کمتر از ۳.۵ گرم) معمولاً بی خطر است. با این حال، مصرف بیش از حد آن می تواند مضر باشد.

۳. آیا جوش شیرین تاریخ انقضاء دارد؟

جوش شیرین اگر در محیط خشک و خنک نگهداری شود، به طور نامحدود قابل نگهداری است.

منابع:

• https://www.webmd.com/a-to-z-guides/baking-soda-do-dont
• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/yeast-infection/diagnosis-treatment/drc-20379004